فلسفه آرام خواندن قرائت در نماز ظهر و عصر و بلند خواندن آن در نماز مغرب و عشا چيست؟

از احکام نمازهاي روزانه، بلند خواندن حمد و سوره در نمازهاي صبح، مغرب و عشاء و آرام خواندن حمد و سوره در نمازهاي ظهر و عصر است. اما فلسفه بلند و آهسته خواندن حمد و سوره در نمازهاي ياد شده چيست؟ بلند خواندن(جهر) و آرام خواندن(اخفات) در نماز - چنان چه از بعضي از روايات استفاده مي شود - يکي از سنت‏هاي پيامبر اکرم(صلي الله عليه و آله و سلم) است که خداوند خواسته با اين سنت امت را نسبت به پايبندي به سيره و سنت پيامبرش آزمايش کند چنانکه خودشان مي فرمودند: «نماز بخوانيد آن گونه که من مي خوانم» همچنين امام رضا ـ عليه السلام ـ فرمودند: «علت اينکه بعضى نمازها بايد بلند و بعضى آهسته خوانده شود اين است که نمازهايى که بايد بلند خوانده شوند (صبح، مغرب، عشاء) در اوقاتى است که هوا نسبتاً تاريک و واجب است بلند خوانده شوند که اگر کسى از آنجا عبور مى کند، بداند که جماعتى در آنجا نماز مى خوانند تا اگر خواست به آنها ملحق شود؛ چون تاريکى مانع ديدن اوست و بلند خواندن باعث مى شود او صداى نمازگزاران را بشنود. ولى دو نمازى که آهسته خوانده مى شوند (ظهر و عصر) به دليل اينکه روز است و عملشان کاملاً قابل رؤيت است، احتياج به بلند خواندن ندارد.»

همچنين از امام صادق ـ عليه السلام ـ سؤال شد که چرا بايد نمازهاى جمعه، مغرب، عشاء و صبح را بلند خواند ولى نماز ظهر و عصر را آهسته؟ حضرت فرمودند: «زيرا پيامبر ـ صلى الله عليه وآله وسلم ـ وقتى به معراج رفتند اولين نمازى که خدا بر او واجب کرد، نماز جمعه بود؛ آنگاه خداوند به ملائکه امر کرد تا پشت سر پيامبر ـ صلى الله عليه وآله ـ بايستند و به پيامبر ـ صلى الله عليه وآله ـ دستور داد که نمازش را بلند بخواند تا فضل و برترى خود را به ملائکه نشان دهد.(نماز ظهر جمعه را مستحب است بلند بخوانند ولي نماز ظهر روز هاي ديگر را آهسته بخوانيم) سپس نماز عصر را بر او واجب کرد، ولى کسى را به پيامبر اضافه نکرد تا به وى اقتدا کند؛ از اين رو دستور داد تا آهسته قرائت کند. سپس نماز مغرب را واجب کرد و ملائکه را به پيامبر ـ صلى الله عليه وآله ـ افزود. پس امر کرد تا بلند بخواند و همين طور در نماز عشاء. وقتى فجر نزديک شد، پيامبر ـ صلى الله عليه وآله ـ از آسمان نزول کرد، آنگاه خداوند نماز صبح را بر او واجب کرد و امر کرد تا بلند بخواند تا فضل خود را به مردم نشان دهد، چنان که به ملائکه فضل خود را نشان داده بود.»

عفو و گذشت‏ در مقابل خطاها و اشتباهات ديگران از توصيه هاي دين مبين اسلام است و در روايات متعدد از سوي پيامبر (ص) و اهل بيت (ع) نيز بر اين مسئه و برکاتش تاکيد مي شود. رسول خدا (ص) مي فرمايند: «بهترين اخلاق دنيا و آخرت را به شما خبر ندهم؟ گذشتن از کسى است که به تو ستم کرده و پيوستن با کسى که از تو بريده و نيکى با کسى که به تو بدى کرده و بخشيدن به کسى که‏ تو را محروم ساخته.» همچنين، امام صادق (ع) فرموده اند: «سه چيز از صفات خوب دنيا و آخرتند: گذشتن از کسى که به تو ستم کرده و پيوست با آنکه از تو بريده و خويشتن دارى زمانى که با تو نادانى کنند.» حضرت على بن الحسين عليهما السّلام فرمودند: «چون روز قيامت شود، خداى تبارک و تعالى پيشينيان و پسينيان را در يک سرزمين گرد آورد، سپس يک منادى فرياد کشد: اهل فضل کجايند؟ جماعتى از مردم برخيزند فرشتگان ايشان را استقبال کنند و گويند: فضل شما چه بود؟ گويند: ما به کسى که از ما مي بريد مي پيوستيم و به آن که ما را محروم مي کرد عطا مي کرديم و از کسى که به ما ستم مي نمود، در مي گذشتيم، سپس به آنها گويند راست گفتيد داخل بهشت شويد.»

رسول خدا (ع) مي فرمايند: «بر شما باد به گذشت، زيرا گذشت جز عزت بنده را نيفزايد، از يک ديگر بگذريد تا خدا شما را عزيز کند.» و امام باقر (ع) فرموده اند: «پشيمانى از گذشت بهتر و آسانتر است تا پشيمانى از کيفر.» يعنى اگر شخصى را که به تو ستمى کرده بود بخشيدى و از او درگذشتى، سپس دانستى که آن گذشت مورد نداشته زيرا آن ستمگر متنبه نگشت و از گذشت خود پشيمان شدى، اين پشيمانى بهتر و آسانتر است از موردى که ستمگر را مجازات کنى و سپس بفهمى، اگر از او مي گذشتى و او را مي بخشيدى بهتر بود. معتب گويد: موسى بن جعفر عليهما السلام در باغ خرمايش بود و شاخه مي بريد، يکى از غلامان حضرت (ع) را ديدم دسته‏ئى از خوشه‏هاى خرما را برداشت و پشت ديوار انداخت، من رفتم و او را گرفته نزد حضرت (ع) بردم و گفتم: قربانت گردم، من اين غلام را ديدم که اين خوشه‏ها را برداشته بود.

امام (ع) فرمودند: «فلانى!» غلام گفت: لبيک، فرمودند: «گرسنه‏اى؟» گفت نه، آقاى من! فرمودند: «برهنه‏ئى؟» گفت: نه، آقاى من! فرمودند: «پس چرا اين را برداشتى؟» گفت: اين را دلم مي خواست. فرمودند: «برو، اين خرما هم از تو»، و فرمودند: «او را رها کنيد.» و امام باقر (ع) مي فرمايند: «زن يهوديه‏ئى که گوشت گوسفندى را مسموم کرده بود تا پيغمبر صلى اللَّه عليه و آله بخورد، را خدمت آن حضرت (ص) آوردند. فرمودند: «چه چيز تو را بر آن کار وا داشت؟» گفت با خود گفتم اگر او پيغمبر باشد زيانش نرساند و اگر پادشاه باشد، مردم را از او آسوده خواهم کرد. پس رسول خدا صلى اللَّه عليه و آله از او درگذشتند.»

     منبع: اصول الکافي، ترجمه مصطفوى، جلد ‏3، صص 168-169

شهادت مصطفي احمدي روشن (1390 ش) مصطفي احمدي روشن در 17 شهريور 1358 چشم به جهان گشود. در سال 1377 در رشته مهندسي شيمي وارد دانشگاه صنعتي شريف مي شود. وي از بسيجيان فعال بود و در دوران دانشجويي به عنوان معاون فرهنگي بسيج دانشجويي دانشگاه شريف فعاليت مي نمود. شهيد احمدي شخصي ولايتمدار و از شاگردان آيت الله خوشوقت استاد اخلاق تهران بوده است. در سال 1381 در رشته مهندسي شيمي موفق به دريافت مدرک کارشناسي گرديد. وي دانشجوي دکتراي دانشگاه صنعتي شريف و از نخبگان اين دانشگاه به شمار مي رفته است.

ادامه »

امام صادق عليه‏السلام : دشـنـامـ‌گويى و بـد زبانى و دريـدگـى از (نشانه‏ هاى) نفاق است .

بحار الأنوار : 79 / 113 / 14 منتخب ميزان الحکمة : 442

در باب آثار و عقوبات سبک شمردن نماز، روايتي از حضرت ختمي مرتبت به نقل از دختر مکرمه شان نقل شده است که بسيار تکان هنده است: “حضرت زهرا سلام الله عليها از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلم، سوال کرد: « فقالت: يا ابتاه ما لمن تَهاون بصلاته من الرجال و النساء ». از رسول اکرم صلي الله عليه و آله و سلـم پرسيدند: کسي که نمـازش را سبک مي شمارد چه زن باشد و چه مرد باشد، آنهايي که نمــازشان را سبک مي شمارند چه هست بر ايشـان. اين سبـک شمردن صحبتهاي مختلف دارد يعني: يکي اين است که در اول وقت نماز نخواند، يکي اين است که در موقع خـــواندن نمـاز زياد به آداب و حـدودش مقيـد نباشد، سعي نکند که آن شرايـط فضيلت را مراعات کند، بطور کلـي سبک بشمارد.

يکي از صور سبک شمردن تاخير از اول وقـت است ولي ممکن است يکي در اول وقت هم بخواند ولي به شرايط آداب و حدودش چندان پا بنـد نشود، با عجله بخواند، حضـور نداشته باشد. در اينجا حضرت زهرا سلام الله عليهــا سوال مي کند که کســي که نمــازش را سبک بشمارد چه مي شود؟ رسول خدا (ص) فرمود: اي فاطمه جان! هر کسي از مردان و زنان نمازش را سبک بشمارد،خداوند او را به پانزده بلا مبتلا مي سازد. (شش مورد در دنيا، سه مورد در وقت مرگ، و سه مورد آنها در قبر و سه مورد در قيامت) اما آن شش بلايي که در دنيا دامنگيرش مي شود:

. 1خداوند برکت را از عمرش مي برد.

2. خداوند برکت را از رزقش مي برد .

. 3خداوند عز و جل سيماي صالحين را از چهره اش محو مي کند

ادامه »

يکي از مسائل مهمي که ذهن بسياري از جوانان را به خود مشغول ساخته است موضوع ارتباط با جنس مخالف است. سؤالي که اين گروه مطرح مي کنند اين است که چه اشکال دارد، يک نفر با جنس مخالف معاشرت و دوستي داشته باشد؟ خصوصاً زماني که اين ارتباط پاک و در حد يک گفتگوي صميمانه و بيرون رفتن، شام خوردن يا تفريح کردن باشد، چرا اسلام بايد اين چنين رابطه اي را محدود و ممنوع نمايد! در اين متن سعي داريم به شکلي به اين پرسش پاسخ دهيم. ارتباط با جنس مخالف نياز اساسي انسان يکي از انگيزه هاي مهم براي ايجاد رابطه با جنس مخالف پاسخ گويي به نيازهاي روحي و عاطفي و غريزي است. يعني ساختار وجودي انسان به گونه اي طراحي شده است که در مقطعي از دوران زندگي خود به طور جدي احساس نياز به جنس مخالف مي نمايد. تلاطم و التهاب دروني او تنها با گفتگو، معاشرت، همنشيني و ايجاد رابطه با جنس مخالف آرام مي گيرد.

احساس نياز عاطفي به جنس مخالف تنها به اين موارد خلاصه نمي شود چرا که قوه و نيروي جدي تري به نام قواي شهواني و جنسي نياز اين ارتباط را دو چندان مي سازد. نسخه قرآن براي ارتباط دختر و پسر با نگاه به آموزه هاي زيباي اسلامي به خوبي مي توان جواب اين نياز اساسي را مشاهده نمود.

ادامه »

امام جعفر صادق عليه السلام فرمود: اگر کسى از شما بميرد در حالى که منتظر حکومت امام زمان (عج) بوده، همانند کسى است که با امام قائم عليه السلام در خيمه اش بوده است. سپس اندکى درنگ کرد و فرمود: نه، بلکه همانند کسى است که در کنار حضرت زد و خورد کند، سپس فرمود: نه، به خدا قسم، بلکه مانند کسى است که در کنار رسول خدا به شهادت برسد.

«بحارالأنوار، جلد 52، صفحه 126»

مرحوم آيت الله العظمي بهجت مي فرمود: وقتي به تراجم علماي سلف مراجعه کنيم، مي‌بينيم که افراد بسياري در ميان آن‌ها بوده‌اند که صاحب کرامات و معنويات بوده‌اند. هم در علميات صاحب کرامت بوده‌اندو هم در عمليات و عبوديت و جمع بين اين دو نيز کرامت است! شخصي پسر نابينايش را نزد مرحوم شيخ جعفر شوشتري* برده بود که به جهت استشفاي او سوره‌ حمد بخواند. ايشان فرموده بود: «ما جوان‌ها هنوز حال و نفس پيرها را نداريم، به نزد پدرم برويد.»

وي نزد پدر ايشان رفته بود، و ايشان هم دست روي چشم بچه گذاشته و مشغول خواندن سوره حمد شده بود، مقداري که خوانده بود بچه‌ گفته بود: بابا! از ميان انگشتان آقا مي‌بينم. و وقتي که حمد تمام شده بود، همه جا و همه چيز را کاملا ديده بود! *عالم بزرگ، جعفر شرف الدين بن، محمد باقر (حدوداً 1250 – 1335)، صاحب تاليفات متعدد از جمله کتاب «الخصائص الحسينيه». کتاب در محضر حضرت ‌آيت ا… العظمي بهجت - ص 17 محمد حسين رخشاد

 مرحوم ميرزا اسماعيل دولابي مي‌فرمود: قبض و بسط دو نيرو هستند که مرتب به انسان ور مي‌روند، به طوري که هيچ قدرتي نمي‌تواند جلو آنها را بگيرد. با جهت يا بدون جهت. ممکن است انسان کفران کرده باشد. يا نه اصلا خداوند مربي است مي‌خواهد انسان را تربيت کند. مرحوم ميرزا اسماعيل دولابي مي‌فرمود: کار خدا حيات دادن و تجديد حيات است. غم و غصه مربوط به حيات تازه است. قرآن مي‌فرمايد: «ان مع العسر يسرا»* يسر و آساني در عسر و سختي خوابيده است. جاي اصلي کار همان جايي است که سخت است. اين، هم مربوط به جسم و هم مربوط به روح است. خداوند بر اين مطلب هم تاکيد کرده است. يعني حتما اين چنين است، شک نکنيد. اميدوارم خداوند پرده‌ها را بردارد و يسر دائم مرحمت کند. خداوند گاهي فتق مي‌کند و گاهي رتق، باز مي‌کند و مي‌بندد. گاهي قبض مي‌کند و گاهي بسط. انسان نمي‌داند چه مي‌شود؛ يک وقت بسط مي‌شود و نمي‌داند از خوشحالي چه کند. گاهي هم غم مي‌آيد. قبض و بسط مربوط به قلب است.

ادامه »

امام حسن عسکرى عليه السلام داشتن سه خصلت را موجب افزايش دوستان مي دانند. امام عسکرى عليه السلام : مَن کانَ الوَرَعُ سَجِيَّتَهُ و الکَرَمُ طَبيعَتَهُ و الحِلمُ خُلَّتَهُ ، کَثُرَ صَديقُهُ ؛ امام عسکرى عليه السلام فرمودند:کسى که پارسايى خوى او ، بخشندگى طبيعت او و بردبارى خصلت او باشد ، دوستانش زياد شوند.بحار/78